De meeste mensen die beginnen met roken, raken verslaafd en kunnen moeilijk stoppen zonder hulp. Maar waardoor raak je nou eigenlijk verslaafd, waarom krijg je ontwenningsverschijnselen als je stopt en waarom kunnen sommige mensen wel af en toe roken? In dit artikel leg ik je uit hoe dat precies werkt.
Wat gebeurt er in je hersenen?
Nicotine is het chemische stofje in sigaretten waardoor je verslaafd raakt. Nicotine gaat vanuit je longen de bloedvaten in en komt vervolgens binnen enkele seconden al terecht in je hersenen. Als nicotine in je hersenen binnenkomt, activeert het bepaalde receptoren die al in je hersenen aanwezig zijn. Zodra de nicotine in aanmerking komt met deze receptoren, wordt het beloningssysteem in je hersenen geactiveerd door dopamine aan te maken. Dopamine is een stof die ervoor zorgt dat jij je goed en tevreden voelt. Dus elke keer dat er nicotine binnenkomt, word je tijdelijk beloond met een goed gevoel waardoor je hersenen dit willen herhalen en ervan overtuigd raken dat je constant meer nicotine nodig hebt.
Als je blijft roken, veranderen je hersenen als reactie op de hoeveelheid nicotine die er binnenkomt. Je hersenen gaan dan namelijk meer receptoren aanmaken die nicotine kunnen ontvangen. Rokers kunnen hierdoor miljarden meer van die receptoren hebben dan mensen die niet roken. Al deze receptoren willen graag nicotine krijgen zodat het beloningssysteem wordt geactiveerd, waardoor jouw behoefte aan nicotine steeds groter wordt omdat je steeds meer nodig hebt om hetzelfde effect te krijgen. Jouw lichaam raakt ervan overtuigd dat het nicotine nodig heeft om ervoor te zorgen dat je je goed voelt.
Waarom krijg je ontwenningsverschijnselen als je stopt?
Als je stop met roken, komen deze receptoren niet meer in aanmerking met nicotine waardoor jouw beloningsysteem niet meer wordt geactiveerd en er dus minder dopamine wordt aangemaakt. Hierdoor krijg je constante zin in om te roken, wordt je snel geïrriteerd of agressief, rusteloos, kan je je moeilijk concentreren, wordt je somber en krijg je meer zin om te eten. Dit is dus eigenlijk een reactie op het gebrek aan beloning die nicotine jou normaal gesproken geeft.
Waarom raakt niet iedereen verslaafd?
De meeste mensen die roken raken verslaafd, maar er zijn ook sociale rokers die niet verslaafd raken. Gemiddeld raakt 85% van de rokers verslaafd en kan 15% af en toe roken zonder last te krijgen van een verslaving. Uit onderzoek blijkt dat dit voornamelijk genetisch is bepaald. Dit betekent dat de meeste mensen gewoonweg genetische aanleg om verslaafd te raken als ze beginnen met roken.
Kan je van je verslaving afkomen?
Als je stop met roken, gaan jouw hersenen langzaam terug naar de situatie van voordat je ooit hebt gerookt. Hoe langer je bent gestopt, hoe minder nicotine receptoren er overblijven in je hersenen omdat de grote hoeveelheid die je had niet meer nodig is. Dus je kan zeker van je verslaving afkomen door te stoppen, maar je zal altijd weer verslaafd raken als je een sigaret rookt.
Wil jij hulp om te stoppen met roken?
De behandeling van GAIKI kan jou helpen om in één behandeling te stoppen zonder ontwenningsverschijnselen. Lees hieronder verder hoe dat precies werkt.
Bronnen
Bierut L. J. (2010). Convergence of genetic findings for nicotine dependence and smoking related diseases with chromosome 15q24-25. Trends in pharmacological sciences, 31(1), 46–51. https://doi.org/10.1016/j.tips.2009.10.004
Heads Up. (2007). The Science of Nicotine Addiction. Heads Up. Geraadpleegd op 15 juli 2022, van https://headsup.scholastic.com/students/the-science-of-nicotine-addiction/
Hurt, R. D. (2012, 24 februari). Smokers’ Brains Change in Response to High Levels of Nicotine. Mayo Clinic. Geraadpleegd op 15 juli 2022, van https://newsnetwork.mayoclinic.org/discussion/smokers-brains-change-in-response-to-high-levels-of-nicotine/
Li MD. The genetics of nicotine dependence. Curr Psychiatry Rep. 2006;8:158–164.
Nicotine-induced upregulation of nicotinic receptors: Underlying mechanisms and relevance to nicotine addiction Anitha P. Govind a , Paul Vezina b , William N. Green
NIDA. (2003, March 1). Nicotine's Multiple Effects on the Brain's Reward System Drive Addiction. Retrieved from https://archives.drugabuse.gov/news-events/nida-notes/2003/03/nicotines-multiple-effects-brains-reward-system-drive-addiction on 2022, July 16
Saccone SF, et al. Cholinergic nicotinic receptor genes implicated in a nicotine dependence association study targeting 348 candidate genes with 3713 SNPs. Hum Mol Genet. 2007;16:36–49
The American Cancer Society medical and editorial content team. (2022, 23 juni). Why People Start Using Tobacco, and Why It’s Hard to Stop. American Cancer Society. Geraadpleegd op 16 juli 2022, van https://www.cancer.org/healthy/stay-away-from-tobacco/why-people-start-using-tobacco.html