Iedereen is weleens gestresst en weet ook goed hoe het voelt. Er wordt vaak gedacht dat een burnout het gevolg is van langdurige stress, waardoor het dus belangrijk is om je stress te managen zodat je een burnout kan voorkomen. Maar is dat wel zo? In dit artikel leg ik je uit wat nou precies het verschil is tussen stress en een burnout.
Wat is het?
Stress heeft geen specifieke definitie, maar iedereen heeft wel een idee van wat stress inhoudt. Stress valt onder te verdelen in acute en chronische stress. Acute stress is een gezonde reactie op een gevaarlijke situatie. Het is eigenlijk een overlevingsreactie waarbij jouw lichaam bepaalde hormonen aanmaakt zodat jij snel kan reageren in een gevaarlijke situatie, bijvoorbeeld als je in de auto snel moet remmen om een ongeluk te voorkomen.
Chronische stress is stress die niet veroorzaakt wordt door een enkele situatie, maar door een langdurige situatie waardoor je voor een zekere mate in die overlevingsstand blijft. Hierbij kan je bijvoorbeeld denken aan geldproblemen, te weinig tijd hebben om tot rust te komen of relatieproblemen
Burnout wordt door sommigen gezien als een subcategorie van stress, maar het heeft een hele specifieke oorzaak en gevolgen. Een burnout is eigenlijk het gevolg van chronische werkgerelateerde stress. In 2019 is een burnout door de World Health Organization officieel geclassificeerd als een medische aandoening.
Uit onderzoek blijkt dat een burnout met name wordt veroorzaakt door een relatief hoge inspanning - van bijvoorbeeld tijd en emotionele betrokkenheid - en een lage tevredenheid, vaak in combinatie met stressvolle werkomstandigheden. Dit komt erop neer dat het werk veel van je vergt, maar je het gevoel hebt dat het werk dat je doet niet belangrijk is. En dit laatste is eigenlijk de belangrijkste oorzaak: als mensen zich voelen alsof hun werk niet belangrijk is en ze geen verschil uitmaken in de wereld, kunnen ze zich hopeloos voelen waardoor er uiteindelijk een burnout ontstaat.
Dit betekent dus dat een burnout niet altijd wordt veroorzaakt door stress, want niet iedereen die langdurig stress ervaart krijgt een burnout. Het is daarom beter om te begrijpen dat stress en een burnout elkaar beïnvloeden. Onder stressvolle werkomstandigheden kan het sneller voorkomen dat iemand een burnout krijgt. En als iemand een burnout heeft, zal werk al snel als stressvol worden ervaren.
Symptomen
Burnout
Uitputting; zowel mentaal als fysiek
Depressie
Hopeloosheid
Verdoofd gevoel
Gebrek aan motivatie
Niet aan verplichtingen kunnen voldoen
Vermijden van sociale contacten
Moeite met concentreren
Sneller emotioneel worden
Stress
Fysieke vermoeidheid
Spanning
Oppervlakkige ademhaling
Somberheid
Hoofdpijn
Spijsverteringsklachten
Slecht slapen
Hartkloppingen
Sneller emotioneel worden
Wat kan eraan worden gedaan?
Bij stress helpt het om rust te nemen, op vakantie te gaan en/of minder uren te werken, maar bij een burnout lost dit het probleem niet op. Het is belangrijk om daarnaast ook echt te zoeken naar een manier waarop het werk dat je doet weer zinvol is betekenis voor je heeft.
Bij zowel stress als een burnout zijn er daarnaast veel mogelijkheden om het herstel te ondersteunen door gezond te eten, te bewegen, rust te nemen, je grenzen te bewaken en dingen te doen die je écht leuk vindt. Ook onze acupunctuur behandelingen kunnen jou helpen om sneller te herstellen.
Bronnen
Iacovides, A., Fountoulakis, K. N., Kaprinis, S., & Kaprinis, G. (2003). The relationship between Job Stress, burnout and clinical depression. Journal of Affective Disorders, 75(3), 209–221. https://doi.org/10.1016/s0165-0327(02)00101-5
Kahill, S. (1988). Symptoms of professional burnout: A review of the empirical evidence. Canadian Psychology / Psychologie canadienne, 29(3), 284–297. https://doi.org/10.1037/h0079772
Pines, A. M., & Keinan, G. (2005). Stress and burnout: The significant difference. Personality and Individual Differences, 39(3), 625–635. https://doi.org/10.1016/j.paid.2005.02.009
Robinson, B. (2020, November 18). The surprising difference between stress and Burnout. Psychology Today. Retrieved July 27, 2022, from https://www.psychologytoday.com/intl/blog/the-right-mindset/202011/the-surprising-difference-between-stress-and-burnout